कालबाह्य झालेल्या परवान्यावर आधारित दावा नाकारणे बेकायदेशीर,नुकसान भरपाईचे आदेश 

कालबाह्य झालेल्या ड्रायव्हिंग लायसन्सचा अर्थ घातक अपघातात निष्काळजीपणे वाहन चालवणे असा होत नाही- ग्राहक न्यायालयाने विमा कंपनीला नुकसान भरपाई देण्याचे आदेश दिले.एका महत्त्वपूर्ण निर्णयात, नवसारी ग्राहक विवाद निवारण आयोग (CDRC-Navsari Consumer Disputes Redressal Commission) ने असा निर्णय दिला आहे की, कालबाह्य (expired) ड्रायव्हिंग लायसन्स म्हणजे निष्काळजीपणे वाहन चालवणे याचा असा अर्थ होत नाही. CDRC ने न्यू इंडिया अँश्युरन्स कंपनीला 2021 मध्ये रस्ते अपघातात मरण पावलेल्या माणसाच्या मुलाला 11.25 लाख रुपये नुकसान भरपाई देण्याचे निर्देश दिले. विमा कंपनीने आधी दावा नाकारला होता, कव्हरेज नाकारण्याचे कारण म्हणून कालबाह्य झालेला परवाना उद्धृत केला होता.

या प्रकरणात दिव्येश तांडेल यांचा समावेश आहे, ज्यांचे वडील लल्लूभाई यांचा 2 मार्च 2021 रोजी विजलपूर येथील एरू रोडवर अपघाती मृत्यू झाला. लल्लूभाईंनी 15 लाख रुपयांचे वैयक्तिक अपघात कव्हर खरेदी केले होते, जे जून 2020 पासून एक वर्षासाठी वैध होते. दिव्येश यांनी गुन्हा दाखल केला. विमा कंपनीकडे 13 सप्टेंबर 2021 रोजी दावा केला परंतु  लल्लूभाईचा परवाना 14 मे 2018 रोजी संपला या आधारावर तो नाकारण्यात आला. तथापि, सीडीआरसीने म्हटले आहे की, कालबाह्य परवान्याचा अर्थ असा नाही की मृत व्यक्तीला वाहन कसे चालवायचे हे माहित नव्हते किंवा ते निष्काळजी होते. त्याची स्कूटर घसरल्यामुळे हा अपघात झाला ना की लल्लूभाई त्या वेळी बेदरकारपणे, बेपर्वाईने गाडी चालवत होते, तसेच लल्लुभाई  बेपर्वाईने स्कुटर चालवत होते असा कोणताही पुरावा नाही. CDRC ने असा युक्तिवाद केला की, विमा कंपनीने कालबाह्य झालेल्या परवान्यावर आधारित दावा नाकारणे बेकायदेशीर आणि अन्यायकारक होते.

पॉलिसीच्या तीन अटींचा भंग झाल्याचा विमा कंपनीचा युक्तिवाद CDRC ने देखील घेतला. पॉलिसीधारकाकडे वैध सरकारी परवाना असायला हवा, जो अपघाताच्या वेळी लल्लूभाईंकडे होता, मे २०१८ नंतर त्याचे नूतनीकरण झाले नसले तरीही. सीडीआरसीने सांगितले की लल्लूभाईंच्या योग्य ड्रायव्हिंगच्या ज्ञानावर केवळ कालबाह्य झालेला परवानामुळे प्रश्नचिन्ह लावले जाऊ शकत नाही. 

शिवाय, CDRC ने नमूद केले की विमा कंपनी पॉलिसीधारकांसाठी विशेष प्रीमियम आकारते, ज्यासाठी वैध परवान्याच्या पुराव्याची आवश्यकता नसते. खोट्या तांत्रिक कारणास्तव दावा नाकारणे अयोग्य असल्याचे मानले आणि विमा कंपनीला 11.25 लाख रुपये भरपाई, 9% व्याज आणि मानसिक छळासाठी रुपये 5,000 देण्याचे आदेश दिले.

कालबाह्य झालेला परवाना रस्ता अपघातात आपोआप दोष किंवा निष्काळजीपणा दर्शवत नाही यावर भर देऊन, हा निर्णय तत्सम प्रकरणांसाठी एक उदाहरण सेट करतो. अपघातग्रस्तांच्या कुटुंबीयांना योग्य नुकसान भरपाई नाकारण्यासाठी प्रत्येक प्रकरणाची परिस्थिती तपासण्याचे आणि केवळ तांत्रिकतेवर अवलंबून न राहण्याचे महत्त्व अधोरेखित करते.